Editorluk
İyi Bir Kitap Editörü ile Kesişen Yol
Kitap editörü, her anlamda yazarı zirveye taşıyan yoldaki en büyük destekçi olacaktır. Bu nedenle kitabı basım aşamasına gelmiş yazarın doğru bir editörlük hizmeti alması olmazsa olmazlardandır. Kitap editörü, geliştirici editör veya metin editörü olabilir. Biri kurgusundan anlatımına her anlamda kitabı ince eleyip sık dokuyan kişidir. Diğeri ise salt metin içindeki imla ve dil kurallarına yönelir. Hangisine gereksinim olduğu, metnin kendi yapısıyla ortaya çıkar. Bu da seçim yaparken gözetilecek şeyin rengini ele verir.
Bir kitabın basım aşamasında yayınevleri gerek yoğunluklarından, gerekse kendi özel tavırlarından ötürü, hazır gelmiş bir dosyayı ele almayı tercih ediyorlar. Yani bir yayınevinin, herhangi bir kitabı her anlamda geliştirici editörlük hizmetine devretmesi genellikle söz konusu bile olamıyor. Bu yüzden, bir yazar eserini yayınevine sunmadan önce tüm aşamaları gözetmiş ve gerekli düzelti ve yapılandırmayı sağlamış olmalıdır. Eğer çok tanınmış bir yazar ya da çok satacağı garanti olan bir kitabın yaratıcısı söz konusu değilse, yayınevleri genellikle ilk aşamada, editöryal anlamda yetersiz dosyaları elemektedirler. Bunun için yayınevinin kapısını aşındırmadan önce doğru bir editörlük hizmeti alınmalıdır. Bu da seçim yapmayı, doğru bir araştırmayı beraberinde getirir. İyi bir kitap editörüne ulaşmanın yolları çok da zor olmamakla birlikte seçenek çokluğu nedeniyle zaman isteyen bir iştir. Eseri olduğu gibi kabul edecek, ya da söylenen sözü destekleyecek bir editör olmalıdır bu.
Editör, eserin genel gidişatındaki sorunlara bağlı olarak tümden bir değişim yapacak olsa bile yazarın anlatmak istediği dünyaya ya da derdine sadık kalmalıdır.
Zira birlikte geçirilecek upuzun bir vakit demektir bu. Böyle olunca da söz birliği ve anlaşma olmadığında iş tamamen çileli bir ilişkiyi zorla yürütmeye benzer.
Kitap editörünün bilgi, deneyim ve bağlantılı olduğu yayınevleri de doğru gözetildiğinde ortaya basıma hazır bir eser çıkacaktır eninde sonunda. Bunun için de editörün daha önce ne tür işler yaptığına dikkatli bakmak yetecektir. Dili, hatta konuşması bile kendini yerli yerinde ele verir. Bu nedenle çalışma öncesi sağlam birkaç görüşme her şeyi tamamen net kılacaktır. Doğru kitap editörü ile zamanlaması iyi belirlenmiş bir çalışmanın yayınevi kapısından dönmesi, artık yayınevinin basım politikalarının insafına kalacaktır ki, bu da bir eserin yetersiz ya da hatalı olmasından kaynaklanmadığı için yazarı hayal kırıklığına uğratmaz. Bu anlamda yerinde ve zamanında bir çalışma gözetilmeli, kitap editörünün çalışma tekniklerine de saygı duyulmalıdır. Ayrıca en önemli kıstaslardan biri editörün, daha çok ne alanda editörlük yaptığıdır. Yani kitap editörü yerine dergi veya gazete editörü ise, sonuç farklı şekillere bürünebilir. Uzmanlığının kitap editörlüğü olduğu iyice netleşmelidir.
Kitap editörlüğü uzun bir zaman ve sabır isteyen bir alandır. Seçilen editörün bu anlamda süreye ve sabra ilişkin tavrına dikkat edilmesi şart. Aksi takdirde eserin uzunluğuna bağlı olarak aksayacak bir çalışma şevk kaybettirir, zamanı heba eder. İyi bir kitap editörü bulmanın yegane yolu ciddi bir araştırma gerektirir. Sonucunda ortaya çıkacaklar için değen bu süreç için ise günümüzde çok daha kolay erişme imkanları sağlayan bağımsız yayınevleri ya da kişisel yayıncılık bambaşka bir alternatif sunuyor.
Yorum yap
Yorum yapabilmek için oturum açmalısınız.